Procedureel betrekking hebbende op artikel 35 RvO

Naam lid van de Raad:  Erwin Versteeg

Fractie:  Groep Versteeg (Verbindend Enschede)

Datum:  25-11-2021

Datum van beantwoording: 16-12-2021

Onderwerp: zorg en research

Inleiding:
Schriftelijke vragen voor de heer T. Bovens in zijn verantwoordelijkheid als:
– Voorzitter van de gemeenteraad,
– Voorzitter van het college van burgemeester en wethouders
– Verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid

Afgelopen zaterdag 22-11-2021 in de TC Tubantia een artikel over de overlast zorg aan de Beltrumbrink. Daarop kwam er een mail dat ‘Het college zal hierover maandag in de stedelijke commissie nadere toelichting geven.’

Tijdens de stedelijke commissie werd aangegeven dat we als gemeente feitelijk niet veel meer kunnen dan er tot dan toe was gedaan. Tijdens de toelichting werd op geen enkele wijze aangegeven dat de man die mensen met een kapmes heeft bedreigt op 23 oktober in WC Zuid een van de bewoners was van Zorg en Research. Wat overigens ook in het bewuste artikel heeft gestaan.

Tijdens de nadere toelichting werd duidelijk dat de bewuste woning alleen de bestemming wonen heeft. Opgemerkt dat in Enschede sprake is van onzelfstandige bewoning wanneer 3 of meer bewoners geen gezamenlijk zelfstandig huishouden voeren en dus de bewoning niet als één afzonderlijk huishouden kan worden aangemerkt.

Tijdens de toelichting stedelijke commissie heeft wethouder Niels van den Berg (die tevens verantwoordelijke portefeuillehouder zorg is)in zijn rol als loco Burgemeester de duiding gegeven voor wat betreft de overlast ‘soms echt wel grof en heftig’. Maar tot nu toe zou het dossier niet genoeg gevuld zijn en vanuit de zorg portefeuille was het laatste contact april 2021. Wel werd aangegeven dat er geen zorggeld vanuit de gemeente Enschede naar Zorg en Research gaan.

Vanuit veiligheid (wijkregisseur) ze werd aangegeven is er begin november 2021 contact geweest. Op geen enkele wijze is er aangegeven dat de bewuste man die met een mes door WC Zuid trok en daar mensen bedreigde een van de cliënten van zorg en research is. Er werd niet duidelijk -ondanks navragen ondergetekende- waarom er niet is gehandhaafd op overtreding regelgeving onzelfstandige bewoning.

Tijdens de stadsdeel commissie Zuid zijn er verschillenden vragen indient welke beantwoorden zijn door de stadsdeel wethouder Zuid, de heer A. Kampman. Daarin werd duidelijk:
- het betreft bij het adres Beltrumbrink regulier wonen
- we als gemeente een toezicht en handhaving rol als het gaat om kamerbewoning (onzelfstandige bewoning)
- de man die is aangehouden vanwege het bedreigen van mensen in WC Zuid met een mes vormde volgens een arts geen gevaar voor zich zelf of anderen.
en op navraag werd bevestigd dat man die met een mes mensen op WC Zuid heeft bedreigt inderdaad tot de clientèle van Zorg en Research behoorde. En daarmee het krantenartikel dus ook bestuurlijk werd bevestigt.

1) waarom is cruciale informatie over de begeleiding van de man die met een mes mensen heeft bedreigt in WC Zuid niet openlijk gedeeld met de gehele gemeenteraad.

Antwoord:
Het college heeft er begrip voor dat door deze heftige gebeurtenis veel mensen enorm geschrokken zijn. In antwoord op de vragen met betrekking tot de afhandeling het
volgende:
Na de aanhouding van de verdachte door de politie werd hij conform protocol beoordeeld door de crisisdienst. De beoordelend arts concludeerde dat de verdachte geen gevaar voor zichzelf
of anderen vormde. Vervolgens is hij na een verhoor door de politie heengezonden met een dagvaarding en heeft hij een gedragsaanwijzing van het OM gekregen. Omdat er geen sprake
was van een historie met geweldsdelicten was er geen grond om verdachte voor te geleiden en dus langer vast te houden.

Antwoord ’tweede’ instantie:
Zoals ook verwoord in de beantwoording van de art 35 vragen die op 28 oktober zijn gesteld heeft de gemeente geen inhoudelijke informatie mbt de begeleiding van betrokkene. De instelling die de zorg verleent is niet door de gemeente aangewezen en is geen sprake van een indicatie die door de gemeente is afgegeven. Daarnaast maken privacy aspecten het niet mogelijk om inhoudelijke informatie over de begeleiding van inwoners van Enschede te delen.

2) in beantwoording op eerdere vragen over het bewuste adres aan de Beltrumbrink wordt bevestigd dat het bewuste adres aan de Beltrumbrink een prive adres is onderverhuurd aan een stichting en dat ‘de woning op dit adres ingeschreven staat als een zorgwoning en dat hier zgn. intensieve zorg wordt verleend’. Afgelopen maandag en dinsdag werd aangegeven dat het bewuste adres ‘regulier wonen’ betreft. Er is dus op basis van de beantwoording sprake van onzelfstandige bewoning of gebruik regulier wonen als zorgwoning met intensieve zorg.
2a) Waarom is er niet gehandhaafd?
2b) Wanneer gaat er wel gehandhaafd worden?

Antwoord:
Het is aan de in beeld zijnde professionele organisaties die betrokken zijn bij deze persoon om een inschatting te maken over wat er nodig is qua behandeling, verblijf en inzet vanuit zorg. Het garanderen van veiligheid kan het college uiteraard nooit, wel hebben wij vertrouwen in de professionaliteit van de organisaties. Met de in beeld zijnde organisaties is naar aanleiding van het incident ook contact opgenomen vanuit de gemeente. Vanwege privacy technische redenen kunnen wij geen uitspraken doen over de behandeling
van betrokkene.

Antwoord ’tweede’ instantie:
Op 11 november 2021 is een melding binnengekomen bij de gemeente. Hierin wordt gemeld dat het huidige gebruik mogelijk strijdig is met het geldende bestemmingsplan.
Naar aanleiding daarvan is een onderzoek gestart en heeft een fysieke controle door een inspecteur op 23 november 2021 en op 1 december 2021 plaatsgevonden. Er is een overtreding geconstateerd. De kamerbewoning (3 of meer personen) mag niet op deze locatie. Er is een handhavingstraject in december 2021 gestart. Het standpunt van het college is dat de onzelfstandige bewoning moet stoppen en dat er ook geen vergunning wordt verleend (geen legalisatie)

3) Waarom is er vanuit de portefeuille openbare orde en veiligheid (de gemeente dus!) geen contact over overlast veroorzaakt door cliënten van Zorg en Research
Indien we wel contact is, sinds wanneer?
Zo nee, waarom niet

Antwoord:
Dat is correct

Antwoord ’tweede’ instantie:
Er is contact met Zorg en Research over de overlast, veroorzaakt door de cliënten van Z&R. Zoals in de stedelijke commissie van 22 november 2021 is aangegeven door loco burgemeester van den Berg is er in april 2021 een bestuurlijk contact geweest en daarnaast hebben er 2 ambtelijke gesprekken plaatsgevonden over o.a. de overlast. Deze gesprekken vonden plaats in augustus 2020 en in november 2021.

4) Zover bekend zijn er meer meldingen gemaakt over verschillende zorgbureau ’s. Waarom is de raad daarover niet proactief ingelicht?

Antwoord:
Dit is moeilijk te zeggen naar aanleiding van dit incident. Wij hebben vanuit de gemeente geen plaatsingsrelatie met de instelling waar betrokkene verblijft. We kennen betrokkene ook niet en kunnen dus ook niets zeggen over de kwaliteit van- of van de intensiteit van de begeleiding aan betrokkene. Zie ook het antwoord op vraag 2.
In het algemeen kunnen we zeggen dat incidenten zich altijd en overal voor kunnen doen. De instelling moet voldoen aan de professionele eisen voor een zorgaanbieder die justitiële
plaatsingen biedt. De controle op de kwaliteit van deze instelling ligt niet bij de gemeente maar bij landelijke organisaties (Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse
Zorgautoriteit (NZa) en de DJI)

Antwoord ’tweede’ instantie:
Vanuit toezicht en handhaving is de afgelopen periode gewerkt aan een nieuw beleidsdocument waarin wordt ingegaan op het proces van het toezicht houden op zorgbureau ’s. Voorafgaand aan dit beleidsdocument dat binnenkort aan uw raad wordt aangeboden, zijn de afgelopen periode 3 werkbijeenkomsten gehouden over oa de toepassing van het barrièremodel, de taken en werkzaamheden van de toezichthouders en de samenwerking die er regionaal is voor de aanpak van zorgfraude. Ook is inzicht gegeven in de aard en omvang van het oneigenlijk gebruik van zorggelden. Elke melding wordt door de toezichthouders serieus onderzocht, wat kan resulteren in het doen van een uitgebreid onderzoek wat gemiddeld zo’n 14 weken kost. Over eventuele ontbindingen (verbreken contract) die hieruit resulteren wordt de raad middels een persbericht geïnformeerd. Ook stelt toezicht een jaarverslag op. Het informeren van de raad over actuele casussen betreft de uitvoering van het college en past niet binnen de met uw raad gemaakte afspraken. Dit zijn de redenen dat de raad niet direct over actuele meldingen wordt geïnformeerd.

5) Waarom is de raad niet proactief en compleet is ingelicht (ook niet tijdens de nadere toelichting) en is er pas gehandeld nadat er een artikel in de TC Tubantia verscheen?

Antwoord:
Mensen met verward gedrag veroorzaken soms overlast in allerlei vormen. We weten dat (in aantallen gezien) deze overlast de laatste jaren toeneemt. Dit is een landelijk beeld. Uitgangspunt van de nieuwe wet WvGGZ en de Wet Zorg en Dwang (ingegaan per 1-1-2020) is dat dwangbehandeling alleen in het alleruiterste geval in een instelling moet plaatsvinden. Mogelijk ligt hier een oorzaak van de stijging van het aantal meldingen van mensen met verward gedrag. Exacte aantallen personen zijn niet te noemen.
Het ‘opsluiten in een inrichting’ zoals u dit noemt kan slechts in die gevallen waarbij aan alle voorwaarden voor een dwangmaatregel in de GGZ wordt voldaan. Deze toetsing wordt
zorgvuldig gedaan door de GGD en de GGZ.

Antwoord ’tweede’ instantie:
Deze aanname klopt niet: er was al een handhavingstraject opgestart nav de melding op 11 november.
Zoals is vraag 4 is aangegeven is het niet gebruikelijk dat de raad wordt geïnformeerd over reguliere handhavingstrajecten. Daarnaast blijven de argumenten zoals verwoord in vraag 1 (privacy en ontbreken zorgrelatie met bureau ZenR) overeind.

6) Wat is de reden dat er niet actief wordt gecontroleerd en gehandhaafd bij overtredingen van de bestemmingsplannen door overlast gevende zorgbureau ‘s?

Antwoord:

Antwoord ’tweede’ instantie:
Er wordt gecontroleerd bij meldingen over zorgbureau ’s welke mogelijk personen huisvesten op locatie in strijd met het bestemmingsplan. Indien een overtreding wordt geconstateerd, wordt handhavend opgetreden. De meldingen kunnen zowel van intern als extern afkomstig zijn. Als het zorgbureau volgens het bestemmingsplan op de betreffende locatie aanwezig mag zijn, kan vanuit de gemeente hier niet tegen opgetreden worden.

7) Wat is aanleiding om te gaan handhaven vanuit het oogpunt, proportionaliteit en subsidiariteit van het betreffende dossier

Antwoord:

Antwoord ’tweede’ instantie:
Panden moeten veilig en legaal gebruikt worden. Dit wordt gecontroleerd tijdens een bestemmingsplancontrole. Tijdens de controle (als genoemd in vraag 2) is niet afgeweken van de reguliere procedure. Dat betekent dat we eerst gaan onderzoeken, voordat we een conclusie trekken.

8) Is er een leermoment dat u met ons zou willen delen?

Antwoord:

Antwoord ’tweede’ instantie:
De gemeente Enschede is (mede) n.a.v. deze situatie in gesprek gegaan met de DJI om te bespreken / verkennen hoe in de toekomst dit soort situaties voorkomen/beter aangepakt kunnen worden.

Dan hebben we nog een tweetal vragen met betrekking tot Zorg en Research technisch (deze worden ambtelijk beantwoord) gesteld.
Technische vragen die bij de artikel 35 vragen zorg en research horen:
1) is het bewuste pand (Beltrumbrink) eigendom van Zorg en Research of een van de eigenaren van Zorg en Research
zo ja, is er gecontroleerd of dit bedrijf of de eigenaren nog meer vastgoed in bezit hebben?
zo nee, is er actief gecontroleerd op de banden van de eigenaar met het bedrijf Zorg en Research?

Antwoord:
Het pand is niet in eigendom van Zorg en Research en nee er is niet actief gecontroleerd.

2) Zijn ook aan Zorg en Research gelieerde ondernemingen inmiddels nader onderzocht en ontvangen ook zijn op geen enkele wijze een subsidie of zorggelden van en via de gemeente Enschede
zo nee, waarom niet?

Antwoord: Onduidelijk is wat wordt bedoeld met ‘aan Zorg en Research gelieerde ondernemingen’. Derhalve is het  niet mogelijk om deze vraag te beantwoorden.
zo ja, ook niet via het samenwerkingsverband samen 14?

Antwoord:
Nee, dit onderzoek wordt niet door de gemeente gedaan.
Reden:
– De gemeente heeft geen samenwerkingsrelatie met ZenR. Het contract van Zorg en Research is ontbonden door OZJT/ Samen 14 op 11 mei 2020. Er is dus geen samenwerkingsovereenkomst.
Bij ZenR verblijven mensen op justitiële titel, óf op indicatie (WLZ) vanuit het zorgkantoor.
In beide gevallen is de gemeente geen partij, noch in indicatiestelling, noch in financiering.
– Ook ligt het toezicht op de kwaliteit van de zorg niet bij de gemeente. Dit toezicht is belegd bij de IGJ en de NZa (voor wat betreft de cliënten die zijn geplaatst op jusitiële titel) en Menzis, (voor wat betreft de cliënten die zijn geplaatst in het kader van een WLZ indicatie).