Dit was de titel van een positieve evaluatie dat adviesbureau Berenschot heeft gemaakt: citymarketingorganisatie Eindhoven 365. Berenschot is ook bekend bij de gemeente Enschede. Eindhoven is in veel een lichtend voorbeeld voor de gemeente Enschede. Hoe mooi zou het zijn dat we nu dan afstand kunnen nemen door echt te kiezen wie gekozen kan worden.

Het Tweede Kamerlid Rob Jetten (D66) heeft een wijziging van de grondwet voorgesteld die beoogt de benoeming van de burgemeester en de commissaris van de Koning uit de Grondwet te halen. Deze wet is op 23 januari 2018 aangenomen. De Eerste Kamer heeft vervolgens het voorstel op 20 november 2018 na hoofdelijke stemming met 57 stemmen voor (ChristenUnie, GroenLinks, VVD (minus het lid Broekers-Knol), SP, PvdD, D66, CDA, OSF en PVV) en 11 stemmen tegen (PvdA, SGP en het lid Broekers-Knol (VVD) aangenomen.

Dit is de basis geweest voor de motie ‘Vreemd aan de orde van de dag: gekozen burgemeester’ die we (Verbindend Enschede) maandag in gaan dienen tijdens de raadsvergadering. Er is wel een aantal eisen vastgelegd om de benoemingswijze van een burgemeester aan te passen. En natuurlijk, er zijn altijd vóór- en tegenstanders. Wat mij deze week ook werd voorgehouden is dat juist door het openbaar te doen, het echt goede potentiële Burgemeester zou kunnen weerhouden om te reageren. Ik vraag me dan af zou het bijvoorbeeld Ko Wieringa, Wim Thomassen, Edo Bergsma of Peter den Oudsten van het Burgemeesters Gilde ervan weerhouden om te reageren? Los van de kwalificatie goede of slechte burgemeester.

Wel ben ik van mening dat bij deze bestuurders wel past: burgervader, er zijn voor…, ambitieus. Burgemeesters die een onuitwisbare stempel hebben gezet op onze stad. In de periode Ko Wieringa kwam het stadserf tot stand dat werd geopend door wat spetteren van water door Ko bij het brandmonument. In de periode Wim Thomassen werd FC Twente opgericht. Edo Bergsma was 36 jaar burgemeester van Enschede en grondlegger van ‘onze’ singels en geldt als oprichter van de ANWB. De ANWB die in Enschede gevestigd is aan de Burgemeester Edo Bergsmalaan (toeval bestaat niet!) Of Peter den Oudsten, de onopvallende (en aaibare) zichtbare bestuurder die in zijn periode onder meer de Agenda van Twente introduceerde. Zou wel willen opmerken, de politieke kleur van genoemde burgemeesters geen garantie voor succes is want u weet: successen in het verleden zijn zeker geen garantie voor de toekomst. Terzijde: dezelfde politieke kleur van eerder genoemden is wel verantwoordelijk voor heel veel (historische) afbraak van het textielverleden.

Cijfers uit 2018 laten zien: 87% van de burgemeesters is lid van de gevestigde partijen (VVD, PvdA, CDA en D66). Lokale partijen, – in Enschede op basis van 2018 goed voor 10 zetels – moeten het doen met 3%. De gevestigde partijen hebben in de praktijk volledige greep over de burgemeestersbenoemingen. Gevolg is dat burgemeesters uit kleine kring worden geselecteerd. En we moeten niet vergeten dat slechts 2,5% lid is van een politieke partij en weer daarvan is maar 10% actief. Een zeer kleine groep dus. Er zijn genoeg geschikte kandidaten die geen lid zijn van de gevestigde partijen en bestuurlijke ervaring kan je op veel meer plaatsen opdoen dan alleen bij de overheid. Verkiezingen biedt ook hen een eerlijker kans om burgemeester te worden.

Daar komt bij, als je de ambitie hebt om burgemeester in een geweldige stad als Enschede te willen zijn, en je zou de laatste drie bereiken, dan is dat al een prestatie van wereldformaat waar je zelfs in de openbaarheid met trots een speld voor zou moeten dragen. De bronzen medailles op de Olympische spelen van Inge de Bruijn, Leontien van Moorsel, Anky van Grunsven, Pieter van de Hoogenband en onze eigen Jorien ter Mors zijn toch medailles van winnaars. In het seizoen 1968 / 1969 werd onze trots FC Twente derde in de reguliere competitie. Maar was het niet zo dat wij Twentenaren de werkelijke winnaars waren na de gedenkwaardige wedstrijd op 3 november 1969, toen Ajax in Stadion Het Diekman met 5-1 verslagen werd met drie doelpunten van wijlen Dick van Dijk  en twee van Theo Pahlplatz. Beiden ‘tijdelijke’ Enschedeërs.

Wij Enschedeërs kennen allemaal de betekenis van het spreekwoord ‘de kop boven het maaiveld uitsteken’. Wij zijn echt wel degelijk trots op onze stad. Niet dat we daarmee te koop lopen. Want daar zijn we dus te trots voor en gebruiken het excuus ‘de kop boven het maaiveld uitsteken’. Wij Enschedeërs zijn echter ook trots op Enschedeërs. En of dit nu geboren en getogen, geboren en vertrokken of tijdelijke inwoners betreft, dat döt oons nig wat!

De titel van het coalitieakkoord ‘Trots en met lef bouwen aan kansrijk Enschede‘ doet in die zin wel recht aan het gevoel van de Enschedeër. Dat er (helaas) niets van terecht is gekomen doet zelfs daar geen afbreuk aan.

Als ik de berichten lees na de aankondiging van het vertrek van Onno van Veldhuizen als burgemeester van Enschede ben ik er wel van overtuigd dat Enschede in overgrote meerderheid smacht naar een burgemeester waar ze weer trots op kan zijn. Een mooie start, om alsnog te beginnen om met trots en met lef te gaan bouwen aan kansrijk Enschede. Dat is naar mijn mening dan ook het unaniem aannemen van de motie ‘gekozen burgemeester’.

Nooit opgeven, niets doen is geen optie. Enschede is het waard!