4 – 5 mei 2020 de eerste Corona dodenherdenking en bevrijdingsdag.
Op 4 mei 2020 sprak Arnon Grunberg: ‘Voor mij was het van begin af aan duidelijk: als ze het over Marokkanen hebben, dan hebben ze het over mij’
4 – 5 mei 2021 de tweede Corona dodenherdenking en bevrijdingsdag.
Op 4 mei 2021 zou Abdelkader Benali spreken maar trok zich terug omdat bekend werd dat hij in 2006 als oorlogsverslaggever in Beiroet tegen collega Harald Doornbos zei dat hij zich als Marokkaanse Nederlander nauwelijks op z’n gemak voelde in Amsterdam-Zuid waar hij toen woonde, vanwege ‘al die Joden daar’.
4 – 5 mei 2022 de eerste ‘na’ Corona dodenherdenking en bevrijdingsdag.
Op verschillende plekken zal er een prominente plek zijn voor Oekraïense vluchtelingen. Onder meer in Diemen waar bij de kranslegging de patriottistische hymne ‘Prayer for Ukraine’ zal worden gespeeld. Natuurlijk, de oorlog is zeker nu, na 77 jaar springlevend, maar ik denk niet op de juiste manier.
Op 4 mei herdenken wij (nu 77 jaar) in Nederland alle Nederlandse slachtoffers sinds de Tweede Wereldoorlog en oorlogssituaties na de Tweede Wereldoorlog, zoals in Nederland-Indië. De Tweede Wereldoorlog die voor Nederland eindigde op 5 mei 1945.
Wat het 4/5 mei comité echter aan het doen is, is de traditionele oorsprong van onze dodenherdenking en Bevrijdingsdag uitwissen. En dat zeg ik niet enkel en alleen omdat dan nu ineens Oekraïne een prominente rol moet krijgen. Oekraïne dat op 24 augustus 1991 werd opgericht! Want wat hebben zij van doen met onze traditionele dodenherdenking?
4 mei 2010
Op 4 mei 2010 hebben we ‘de Fries’ Gennaro V. Pepe, beter bekend als de Damschreeuwer gehad. Pepe die in de cocaïnehandel zat en een leven leidde vol drugs en seks, tot hij werd opgepakt en veroordeeld tot 21 maanden cel in 1999. Pepe belandde na meerdere veroordelingen op straat en sliep ’tussen de verslaafden en mentaal gestoorden’. Nadat Pepe tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2010 een harde kreet van enkele seconden slaakte. De politie arresteerde hem wel ter plekke maar onder de menigte brak grote paniek uit. Er vielen tientallen gewonden, diverse mensen werden onder de voet gelopen.
Het 4/5 mei comité liet in 2018 een onderzoek uitvoeren. Op basis van dit onderzoek – uitgevoerd door het Verwey-Jonker instituut (76 respondenten) – was de conclusie: ‘Turkse en Marokkaanse Nederlanders’ moeten zich meer herkennen in onze dodenherdenking en bevrijdingsdag.
En om dat te bereiken doet het Verwey-Jonker instituut een drietal aanbevelingen;
1) Geef het verleden meer aandacht vanuit het onderwijs met persoonlijke verhalen.
2) Verbind de herdenking op 4 mei aan de internationale, actuele context.
3) Zorg op Bevrijdingsdag voor een aansprekend en gericht aanbod.
In 2020 en 2021 werd dat dus ingevuld door Arnon Grunberg met zijn Marokkanen rede en in 2021 moest Abdelkader Benali het doen. Echter zijn antisemitisme kwam (net als in 2017 Broederliefde) vroegtijdig in de openbaarheid en werd hij vervangen door André van Duin. Maar werd er in 2021 vervolgens wel een kranslegger uitgenodigd van de extremistische groepering Dekolonisatie Netwerk voormalig Nederlands-Indië (DNNI) die het politiseren door het 4 en 5 mei comité van onze dodenherdenking en bevrijdingsdag duidelijk maakte. Op 4 mei 2022 is de eer voor de 4 mei-rede toebedacht aan historicus en tv-presentator Hans Goedkoop.
Ik prijs me eerlijk gezegd gelukkig dat ik (zonder 4/5 mei comité) van mijn ouders heb geleerd om op 4 mei om 20.00 uur twee minuten stilte te houden voor de Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en oorlogssituaties na de Tweede Wereldoorlog, zoals in Nederland-Indië. Ga er zelfs in mee om ‘en vredesoperaties’ eraan toe te voegen.
5 Mei is ondanks de vele bevrijdingsfestival dit jaar een ‘normale werkdag’. Dat geldt voor mij dit jaar op het bevrijdingsfestival in Enschede. En op 6 mei….. dan is er het eerbetoon aan Pim Fortuyn. De beste minister president die Nederland nooit mocht hebben. Ik zal erbij zijn in Rotterdam.
Haal die rapporten maar door de papierversnipperaar. Ik zie uit naar de echte bevrijdingsdag. Na de democratische omwenteling stel ik voor om de dodenherdenking 4 mei klokslag 20.00 uur traditioneel te houden. 5 Mei jaarlijks een nationale feestdag en 6 mei de dag van nationale eenheid.
Nooit opgeven, niets doen is geen optie. Nederland / Enschede is het waard!