Terwijl in eigen land de onrust groeit, koos minister-president Mark Rutte op het wereldtoneel jarenlang voor een toon die eerder olie op het vuur gooit dan vrede dichterbij brengt. Zijn stelling op de NAVO-top van 2022 dat “Rusland deze oorlog niet mag winnen” leek daadkrachtig, maar maskeerde een gevaarlijke koers. Het was de taal van confrontatie, niet van diplomatie. Van escalatie, niet van vrede. Wat gaat hij nu doen?

We zijn inmiddels twee jaar verder. De NAVO heeft zich verder uitgebreid, Oekraïne is meer dan ooit afhankelijk van militaire steun, en Europa is in toenemende mate een geopolitiek slagveld. De vraag rijst: welke taal zal de inmiddels oud-minister-president Rutte aanslaan tijdens de komende NAVO-top? Blijft hij vasthouden aan dezelfde koers van militarisering en confrontatie, nu als kandidaat-secretaris-generaal van de NAVO?

De geschiedenis leert dat oorlogen zelden eindigen met een absolute overwinning. Toch kiest het Westen keer op keer voor het militaire pad. In plaats van de-escalatie zien we diplomatieke oorlogsvoering die de spanningen verder opvoert. De NAVO heeft zich met Finland en Zweden pal tegen Rusland aan genesteld. Wat dacht men dat de reactie zou zijn?

We doen er verstandig aan ons te herinneren hoe het Duitse Rijk aan kracht won in de jaren dertig: door aansluiting van ‘broedervolken’. De annexaties door Rusland – hoe verwerpelijk ook – passen in een tragische traditie van geopolitiek handelen. Wie de wortels van het conflict wil begrijpen, moet voorbij de headlines durven kijken.

Poetins roep om ‘de-nazificatie’ van Oekraïne klinkt in het Westen als krankzinnige propaganda – zeker gezien Zelensky’s Joodse achtergrond. Maar wie deze term wegwuift zonder te vragen wat Rusland ermee bedoelt, begrijpt de aard van deze ideologische strijd niet. Voor Poetin is Oekraïne de frontlinie tegen het Westen: tegen een model waarin nationale soevereiniteit is onderworpen aan Brusselse bureaucratie en Amerikaanse belangen.

En Nederland? Onze leiders applaudisseerden voor iedere wapenlevering. De toenmalige premier liep voorop in de marsrichting die Washington uitzette. En straks? Als NAVO-chef zal hij niet alleen de toon zetten, maar het beleid bepalen. Wordt dat opnieuw de taal van de loopgraven – of eindelijk die van de vredestafel?

Zelfs de graancrisis in 2022 (wat in 1932-1933 leidde tot de Holodomor. Door meerdere regeringen en organisaties erkent als genocide) maakte duidelijk wie de rekening betaalt: het volk. Oekraïne, ooit de graanschuur van Europa, is nu een speelbal in een geopolitiek schaakspel. Afrika hongert, Europa verhardt, Rusland verkoopt elders. Dit is geen moraal, dit is macht.

Ik heb het al vaker gezegd en ik blijf het zeggen, Nederland zou moeten kiezen voor nuance, diplomatie en nationale belangen. In plaats daarvan dreigt onze oude premier als NAVO-leider, met in zijn kielzog andere “globalisten”, ons dieper een conflict in te trekken dat we niet zelf begonnen, maar wél zelf voelen.

De vraag is niet of we partij kiezen. De vraag is: wie trekt straks de grens – als onze kinderen straks worden opgeroepen voor een oorlog die niet de onze is, op een front waar ze niets te zoeken hebben?